Ochrona gatunkowa zwierząt (ochrona całkowita)
Krągłouste: minóg strumieniowy - bliski zagrożenia - wpisany do Polskiej czerwonej księgi zwierząt.
Ryby (ichtiofauna): jedyne gatunki chronione śliz i strzebla potokowa - występują w rzekach i większych ciekach wodnych na terenie całego powiatu; gatunkiem zagrożonym jest szczupak w zbiornikach zaporowych; gatunkiem wskaźnikowym, a w niektórych ciekach zagrożonym jest pstrąg potokowy. Zbiorniki Złotnicki i Leśniański zasiedla 19 gatunków: węgorz, pstrąg potokowy, pstrąg tęczowy, szczupak, płoć, kleń, jaź, wzdręga, rąp, leszcz, lin, karp, karaś, karaś srebrzysty, sum, ciernik, okoń, jazgarz, sandacz.
Zagrożenia ryb i kierunki ochrony ich środowiska. Sytuacja rzek i potoków w powiecie lubańskim wskazuje na występujące w nich problemy zarybienia i bioróżnorodności gatunkowej. Zdecydowana ich większość jest uregulowana i zanieczyszczona ściekami bytowo-rolniczymi. Istotnym problemem, jeżeli sytuacja wód płynących się nie poprawi, będzie utrzymanie się pstrąga potokowego, który choć bezpośrednio nie jest zagrożony to jest bardzo wrażliwy na zanieczyszczenia wód. Jest, więc gatunkiem wskaźnikowym. Wyprostowanie koryt rzek i brak naturalnych schronisk nie stwarza odpowiednich warunków do życia cennym i rzadkim gatunkom. Jedynie np. w potoku płynącym przez Ponikowo w gminie Siekierczyn oraz w Wilce w gminie Olszyna występuje znaczna ilość strzebli i pstrąga potokowego, co wskazuje na wysokie walory tych cieków. Niestety już rzeka Siekierka na całej swojej długości jest silnie zanieczyszczona i uregulowana, co zdecydowanie wpłynęło na zanik cennych gatunków ryb. Duże zanieczyszczenia występują w Olszówce i w Kwisie poniżej Lubania. Tylko zdecydowana i jak najszybsza poprawa stanu sanitarnego rzek i cieków wodnych może tę sytuację zmienić. Zbyt swobodnie ludzie mieszkający nad rzekami i potokami traktują je jako najlepszy sposób pozbywania się śmieci i nieczystości. Najwyższy czas radykalnie to zmienić.
Płazy (herpetofauna): grzebiuszka ziemna (g. Lubań, Platerówka, Siekierczyn); kumak nizinny (g. Lubań, Siekierczyn); traszka górska, traszka grzebieniasta - wpisana do Polskiej czerwonej księgi zwierząt , traszka zwyczajna (wszystkie trzy gatunki traszek występują tylko w gminie: Olszyna, Platerówka, Siekierczyn); traszka górska (m. Lubań, g. Lubań, g. Leśna, m. Świeradów); traszka zwyczajna (m. Lubań, g. Leśna, m. Świeradów); rzekotka drzewna (m. Lubań, g. Lubań, g. Siekierczyn); salamandra plamista (m. Lubań); ropucha szara występuje we wszystkich gminach; żaby: trawna i moczarowa oraz żaby zielone: jeziorkowa, wodna i śmieszka występują we wszystkich gminach. Żaby to doskonałe bioindykatory - wskaźniki czystości środowiska.
Gady (herpetofauna): jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, padalec, zaskroniec zwyczajny występują w całym powiecie; żmija zygzakowata w gminach: Lubań, Platerówka, Siekierczyn.
Zagrożenia i propozycje ochrony płazów i gadów. Na terenie większości gmin powiatu lubańskiego Ziemia Lubańska jest terenem o bardzo silnych zmianach antropogenicznych. Osadnictwo całkowicie zmieniło jej krajobraz, w którym niegdyś dominowały bory nieprzebyte, rozlewiska rzeczne, mokradła i trzęsawiska. Mokradła zmeliorowano, trzęsawiska osuszono, bory wycięto w pień., a rzeki zanieczyszczono. Nic, zatem dziwnego, że rośliny i zwierzęta nie miały żadnych szans na zachowanie swojej różnorodności. Dlatego to, co ocalało ma dla nas i następnych pokoleń znaczenie zasadnicze.
Zestawienie gatunków zwierząt chronionych i zagrożonych:
L.p. | L. gat. ogółem | Zagrożonych | Wpisanych do Polskiej czerwonej księgi zwierząt |
1. | Mięczaki - 3 1.ślimak winniczek 2.ślimak ostrokrawędzisty 3. szczeżuja wielka | 1.ślimak ostrokrawędzisty- wpisany na czerwoną listę 2.ślimak winniczek -przepisami dotyczącymi pozyskiwania | |
2. | Skorupiaki - 1 | Zagrożone w skali europejskiej: 1.rak szlachetny - silnie zagrożony ekspansją raka amerykańskiego | |
3. | Owady - 7 1.paź królowej 2.zmierzchnica trupia główka 3.trzmiel gajowy 4.trzmiel kamiennik 5.trzmiel leśny 6.trzmiel ziemny 7.kozioróg bukowiec 8.złotook | Zagrożone opryskami i zanikiem roślin, na których żerują w wyniku likwidacji biotopów. Zagrożone w skali Polski: 1.złotook | 1.złotook -wpisany na czerwoną listę bezkręgowców |
4. | Pajęczaki - 1 1.tygrzyk paskowany | | |
5. | Krągłouste - 1 | 1. minóg strumieniowy-bliski zagrożenia | 1. minóg strumieniowy |
6. | Ryby - 3 1.głowacica 2.strzebla potokowa 3.śliz | Zagrożone w skali europejskiej: 1.strzebla potokowa 2.głowacz białopłetwy Zagrożone w skali Polski: 1.głowacica-skrajnie zagrożony 2.głowacz białopłetwy Zagrożone lokalnie: 1.pstrąg potokowy 2.szczupak | 1.głowacica 2.głowacz białopłetwy |
7. | Płazy - 13 1.grzebiuszka ziemna 2.kumak nizinny 3.ropucha szara 4.rzekotka drzewna 5.salamandra plamista 6.traszka górska 7.traszka grzebieniasta 8.traszka zwyczajna 9.żaba trawna 10.żaba moczarowa 11.żaba jeziorkowa 12.żaba śmieszka 13.żaba wodna | Zagrożone w skali europejskiej: 1.kumak nizinny 2.grzebiuszka ziemna Zagrożone w skali Polski: 1. traszka grzebieniasta - bliski zagrożenia Zagrożone lokalnie: Zagrożone na trasach wędrówek do miejsc rozrodu, zanikiem siedlisk i nieprawidłową chemizacją. | 1. traszka grzebieniasta |
8. | Gady - 5 1.jaszczurka zwinka 2.jaszczurka żyworodna 3.padalec 4.zaskroniec zwyczajny 5.żmija zygzakowata | Wszystkie gady są w Polsce objęte ochroną. Największe zagrożenie dla padalca, zaskrońca a szczególnie żmii zygzakowatej, stanowi człowiek przez swoją niewiedzę oraz masowa motoryzacja. | Nie występują na obszarze pow. lub. |
9. | Ptaki -105 /Tabele nr 5 i 6/ | Zagrożone w skali świata: 1.derkacz Zagrożone w skali europejskiej: 1.bocian biały 2.bocian czarny 3.cietrzew 4.gąsiorek 5.gołąb siniak 6.krogulec 7.pustułka 8.zimorodek Zagrożone w skali kraju: 1.bocian czarny 2.bielik 3.błotniak zbożowy - narażony na wyginięcie 4.czeczotka 5.cietrzew - silnie zagrożony 6. kania czarna - bliski zagrożenia 7.kania ruda-bliski zagrożenia 8.kraska-silnie zagrożony 9.łęczak brodziec leśny-skrajnie zagrożony 10.orzeł przedni-silnie zagrożony 11.puchacz - bliski zagrożenia 12.rybołów-narażony na wyginięcie 13.sokół wędrowny - bliski zagrożenia 14.sóweczka 15.włochatka Zagrożone w skali Śląska: 1.brodziec samotny 2.pluszcz 3.srokosz 4.świerszczak 5.tracz nurogęś Potencjalnie zagrożone na Śląsku: 1.gąsiorek 2.muchołówka mała 3.paszkot 4.perkoz rdzawoszyi 5.pliszka górska6.płaskonos 7.płomykówka 8.pokrzewka jarzębata 9.przepiórka 10.siniak 11.świergotek łąkowy 12.turkawka 13.trzmielojad 14.zimorodek | 1.bielik 2.błotniak zbożowy 3.czeczotka 4.kania czarna 5.kania ruda 6.kraska 7.łęczak brodziec leśny 8.orzeł przedni 9.puchacz 10.rybołów 11.sokół wędrowny 12.sóweczka 13.włochatka |
10. | Ssaki ( bez nietoperzy) -13 Całkowicie chronione: 1.bóbr europejski 2.jeż zachodni 3.kret 4.ryjówka aksamitna 5.ryjówka malutka 6.ryjówka górska 7.rzęsorek rzeczek 8.wiewiorka pospolita (obie odmiany ruda i czarna) 9.popielica - bliski zagrożenia 10.orzesznica 11.wydra 12.gronostaj 13.łasica łaska 14.łoś -pojawia się okresowo | Zagrożone w skali europejskiej: 1.jeleń europejski Zagrożone w skali Polski: 1.popielica - bliski zagrożenia Zagrożone lokalnie: 1.bóbr- źle widziany przez leśników i właścicieli stawów 2.jeż -ginie na drogach 3.wszystkie ryjówki -giną na drogach, są wyłapywane przez wałęsające się psy i koty 4.wydra - tępiona przez właścicieli stawów | 1.popielica |
| Nietoperze - 12 1.borowiec wielki 2.gacek brunatny 3.gacek szary 4.karlik malutki 5.karlik większy 6.nocek Bechsteina 7.nocek duży 8.nocek rudy 9.nocek wąsatek 10.mopek 11.mroczek pozłocisty 12.mroczek późny | Wszystkie nietoperze są w Polsce całkowicie chronione! Zagrożone w skali europejskiej: 1.nocek duży Zagrożone w skali Polski: 1.mroczek pozłocisty - bliski zagrożenia 2.nocek Bechsteina - bliski zagrożenia Zagrożone lokalnie: 1.borowiec wielki - przez wycinanie starodrzewów 2.gacek brunatny - przez wycinanie drzew liściastych Nietoperze zamieszkujące w siedzibach ludzkich zagrożone ocieplaniem budynków, kapitalnymi remontami, niepokojone ruchem w pobliżu kolonii.Nietoperze leśne są zagrożone obecnością ludzi w zimowiskach (starych lochach, tunelach, jaskiniach, sztolniach itp. | 1.mroczek pozłocisty 2.nocek Bechsteina Sztolnia w Leśnej została zaproponowana do sieci Natura 2000.W czerwcu 2005r. prawidłowo ją zabezpieczono. |
RAZEM | Kręgowce - 179 Bezkręgowce - 13 | Kręgowce - 62 Bezkręgowce - 4 | Kręgowce - 3 Bezkręgowce - 1 |
Uwaga: zastrzega się prawa autorskie do opracowanych tabeli.
Obecnie, w związku z niewielką liczbą populacji myśliwi w naszym regionie nie polują na: kuropatwy, jarząbki, przepiórki i zające. Tym samym gatunki te objęto lokalną ochroną całkowitą.
Dane niezgodne z Rozporządzeniami Ministra Środowiska z padziernika 2014 roku. Aktualizacja w przygotowaniu.